Xã Ngũ Lạc có thổ nhưỡng đa phần giồng cát, thích hợp cho việc canh tác 01 vụ lúa - 02 vụ màu. Những năm gần đây, nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang những loại cây trồng khác đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn, tuy nhiên vẫn chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

Nhận thấy người dân trên địa bàn sản xuất theo hình thức cá thể, nhỏ lẻ, giá cả đầu ra của sản phẩm nông sản phụ thuộc vào thương lái, không ổn định, được mùa mất giá diễn ra thường xuyên… Những năm qua, Nhà nước có nhiều chính sách khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, như: hỗ trợ kỹ thuật, hỗ trợ vốn ban đầu của các ngành chuyên môn để tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn huyện theo tinh thần nghị quyết của Đảng bộ huyện Duyên Hải đã đề ra, nhằm đẩy mạnh chuyển đổi một số ngành nghề, chuyên canh cây trồng, vật nuôi phù hợp với tình hình địa phương gắn với ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật trong sản xuất để nâng cao giá trị sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp của người dân làm ra.

Từ xu thế đó, HỢP TÁC XÃ NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ NGŨ LẠC (HTX) được thành lập, có 56 thành viên tham gia hoạt động, do ông Lâm Thành Cảnh làm Giám đốc, với tổng vốn góp 498 triệu đồng, hỗ trợ nông dân, thành viên HTX tiêu thụ nông sản; hướng dẫn chuyển đổi sản xuât nông nghiệp theo hướng chuỗi giá trị, nâng cao giá trị nông sản, giúp nông dân, thành viên HTX có thu nhập ổn định, nâng cao đời sống cho nông dân tham gia, liên kết hoạt động. HTX chủ động liên kết với 03 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh trực tiếp ký hợp đồng tiêu thụ nông sản của HTX và của người dân trên địa bàn.

Được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương về các chính sách đối với HTX về ứng dụng khoa học - kỹ thuật để nâng cao chất lượng nông sản… Từ khi thành lập (năm 2018) đến nay, trong điều kiện giá cả thị trường của mặt hàng nông sản luôn biến động thì HTX nông nghiệp hữu cơ Ngũ Lạc luôn bảo đảm cho nông dân và thành viên HTX tiêu thụ sản phẩm với giá ổn định. Trong thời gian dịch bệnh Covid-19 bùng phát, HTX đã liên kết với các doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh hỗ trợ tiêu thụ nông sản của nông dân giúp giảm thiểu rủi ro, thiệt hại do dịch bệnh gây ra. Ngoài ra, HTX cùng chính quyền địa phương xây dựng xã đạt chuẩn NTM với các dự án mô hình trồng rau trong nhà lưới, xây dựng, phát triển vùng chuyên canh trồng ớt tại các xã Ngũ Lạc, Đôn Châu.

HTX phát triển với mục tiêu hỗ trợ xã viên và nông dân tiêu thụ nông sản trong thời gian qua đã góp phần tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức về mô hình phát triển kinh tế tập thể của các thành viên HTX nói riêng và nông dân các vùng lân cận nói chung. Đồng thời, tạo được sự uy tín với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh về cơ hội hợp tác phát triển với HTX.

Hiện nay, nhu cầu của người tiêu dùng các sản phẩm nông nghiệp đòi hỏi chất lượng ngày càng khắt khe hơn. Do đó, việc phát triển các mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới như HTX nông nghiệp hữu cơ Ngũ Lạc với áp dụng công nghệ cao là hướng đi tất yếu. Đó không chỉ là cách để các HTX nông nghiệp phát triển bền vững mà còn là hướng tiếp cận phù hợp với cuộc cách mạng nông nghiệp 4.0, tạo điều kiện thực hiện thành công tái cơ cấu nền nông nghiệp của huyện Duyên Hải theo nghị quyết đã đề ra.

Mô hình HTX nông nghiệp hữu cơ Ngũ Lạc là mô hình phát triển kinh tế tập thể cần được các cấp, các ngành quan tâm, nhân rộng.